دور سنج چیست؟ و چه کاربردی در صنعت دارد؟

دور سنج ها یکی از ابزارهای اندازه گیری دردنیای امروز است که برای سنجش کارکرد انواع موتورهای اکلتریکی بر حسب دور بر دقیقه مورد استفاده قرار می گیرد. به بیان ساده تر این دستگاه قادر است تا سرعت چرخش موتور، شفت یا دیسک را در هنگام حرکت با دقت بالا محاسبه کنند. دورسنج ها دارای دو نوع آنالوگ و دیجیتال هستند که امروزه دور سنج دیجیتال کاربرد بسیار گسترده تری نسبت به دورسنج آنالوگ دارد. در این مقاله قصد داریم تا علاوه بر آشنایی شما با دستگاه دور سنج، از کاربرد آن در صنعت صحبت کنیم.

دور سنج چیست؟

همانطور که در ابتدای مقاله نیز اشاره کردیم، دور سنج یکی از ابزارهای اندازه گیری است که می توانند سرعت کار انواع موتور، دیسک یا شفت را بر حسب دور در دقیقه محاسبه کند. از این ابزار معمولا در قایق ها، اتومبیل ها، هوائیماها و... استفاده می شود. اما عمده ی استفاده از دور سنج ها در صنایع مختلف برای اندازه گیری دور موتورهای الکتریکی است. به همین دلیل دور سنج موتور الکتریکی نیز یکی از اسامی مورد استفاده در میان کاربران این ابزار اندازه گیری است.

دور سنج چه کاربردی دارد؟

موتورهای الکتریکی که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرند، تعداد دور معینی دارند و سرعت چرخش آن ها بر اساس استاندارد مشخصی است. اگر مقدار چرخش موتور بیش تر از این استاندارد تعریف شده باشد، ممکن است آسیب ببیند و از کار بیفتد. بر عکس این موضوع نیز صدق می کند و اگر موتور یا شفت به کندی کار کند، دچار آسیب خواهد شد. برای جلوگیری از آسیب به موتورها بهتر است تا خرید دور سنج خوب و باکیفیت را از فروشگاه‌های معتبر انجام دهید.

عوامل مختلفی وجود دارند که می توانند در سرعت چرخش موتورها اختلال ایجاد کنند. از جمله این عوامل می توان به عدم روغن کاری موتورها، اصطحکاک ایجاد شده هنگام گردش موتور به دلیل زنگ زدگی بخش فلزی آن و... اشاره کرد.

ابتدای مقاله اشاره کردیم که از دور سنج علاوه بر صنعت در موارد مختلفی مانند اتومبیل ها نیز استفاده می شود. برای مثال با کمک دور سنج میتوانید تشخیص دهید که گیربکس اتومبیل شما در نوع اتوماتیک آن به درستی کار می کند یا هنگام تعویض دنده ها دچار لغزش می شود. به همین دلیل خرید بهترین دور سنج امری ضروری به شمار می‌رود.

عمده کاربرد دور سنج ها در صنعت می باشد. یک شرکت تولید فن را در نظر بگیرید. این شرکت می خواهد بداند که آیا فن های تولید شده توان گردش 2000 دور در دقیقه را دارند یا خیر. برای این منظور از دستگاه دورسنج استفاده می کند. یا شرکت دیگری را در نظر بگیرید که تولید کننده موتورهای الکتریکی است. موتورهای تولید شده توسط این شرکت نباید بیش تر از 2000 دور در دقیقه گردش داشته باشند. در این صورت با کمک دستگاه دور سنج موتور الکتریکی می توانند گردش موتورهای خود را تنظیم کنند.
 

دور سنج چگونه کار می کند؟

معمولاً نحوه عملکرد دور سنج ها شبیه به یکدیگر است. اما نسبت به نوع خود، عملکرد متفاوتی دارند. برای مثال عملکرد دور سنج مکانیکی با لیزری متفاوت است. در ادامه به توضیح درباره‌ی عملکرد هر یک از تاکومترها خواهیم پرداخت.

یک دور سنج الکترونیکی از یک پیکاپ مغناطیسی که در نزدیکی قسمت چرخان موتور قرار دارد برای تولید پالس های الکتریکی با فرکانس متناسب با سرعت موتور استفاده می‌کند. مدار تعبیه شده در دور سنج فرکانس پالس را برای نمایش دور موتور در دقیقه با استفاده از یک بازخوان دیجیتال تبدیل می‌کند و به این صورت دور موتور بر حسب دقیقه (RPM) محاسبه می‌شود.

1- دور سنج مکانیکی یا تماسی: نوع پر کاربرد تر دورسنج‌ها هستند. دورسنج های تماسی یا مکانیکی همانطور که از نام آن‌ها پیداست،‌ با اتصال مستقیم به شفت دورانی و با کمک یک حسگر مغناطیسی می‌توانند داده‌های به دست آمده از حرکت موتور را بررسی و ارزیابی کنند.

2- دور سنج لیزری یا نوری: نوع دیگری از دور سنج ها هستند که می‌توانند با کمک لیزر یا مادون قرمز دوران و گردش دور موتور و... را اندازه گیری کنند. این دورسنج‌ها به نام دور سنج نوری یا لیزری معروف هستند. عموماً این ابزار بالاترین دقت را در اندازه گیری ها به نمایش می‌گذارد. باید افزود که دور سنج لیزری در دسته تاکومترهای غیر تماسی قرار می‌گیرد. این وسیله برای مکان‌هایی که دسترسی به موتور دشوار است مانند فضاهای تنگ یا کار با ماشین آلات صنعتی بسیار پر کاربرد است.

3- دور سنج مکانیکی – لیزری: دور سنج مکانیکی – لیزری نوع دیگری از تاکومترها هستند که نسبت به مدل های دیگر خود پیشرفته تر هستند. این محصول قادر است تا علاوه بر سنجش دور موتورها به صورت تماسی، اندازه گیری ها را با کمک لیزر تعبیه شده در بدنه دستگاه نیز انجام دهد. خوب است بدانید که حد فاصل قرار گیری این ابزار در حالت لیزری تا جسم مورد نظر بین 1 تا 2 متر است.

بیش‌تر بخوانید: هر آنچه که باید در مورد لرزش سنج بدانید

چرا استفاده از دور سنج ضروری است؟

در ابتدای مقاله اشاره کردیم که از دور سنج ها به طور گسترده ای در صنایع، اتومبیل‌ها ، قایق‌ها،‌هواپیماها و... استفاده می‌شود. برای مثال یک قایق را در نظر بگیرید که دارای انواع مختلفی از قطعات است و باید در بازه‌های زمانی مختلف، صحت عملکرد این قطعات مورد بررسی قرار گیرد. موتور قایق یکی از مهم‌ترین قطعات به شمار می‌رود که برای بررسی عملکرد آن از وسیله‌ای به نام دور سنج استفاده می‌شود. دور سنج باعث می‌شود تا مشکلات موجود در موتور به آسانی تشخیص داده شود و از آسیب بیش‌تر به آن جلوگیری شود.

خوب است بدانید که قیمت انواع دور سنج وابسته به موارد مختلفی است. عواملی مانند کیفیت ساخت دستگاه، نوع برند، ویژگی‌های مختلف، دقت اندازه گیری و... می‌توانند به طور مستقیم و غیر مستقیم بر قیمت دور سنج تأثیرگذار باشند.

سخن پایانی

شما می‌توانید انواع دور سنج لیزری یا نوری، مکانیکی یا تماسی و مکانیکی ۰ لیزری را در دو حالت آنالوگ و دیجیتال از سایت درخشش الکتریک تهیه و خریداری نمائيد. اما چه چیزی مجموعه درخشش الکتریک را از سایر رقبا متامیز می‌کند؟ داشتن بیش از 50 سال سابقه درخشان در صنعت برق و بهره مندی از پرسنل مجرب و کار آزموده یکی از مراکز مورد اعتماد مدیران و صنایع بوده و از این رو یکی از مراکز معتبر عرضه کننده‌ی ابزارهای اندازه‌گیری دقیق شناخته می‌شود.